Trong tiến trình Việt Nam đẩy mạnh đàm phán và ký kết Hiệp định Thương mại Tự do với khối EFTA (gồm Thụy Sĩ, Na Uy, Iceland và Liechtenstein), Trường Đại học Ngoại thương (FTU) đã tích cực triển khai Tiểu dự án “Thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam – EFTA thông qua Chuỗi hoạt động đào tạo và tư vấn nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp nhằm tận dụng tối đa cơ hội dự kiến từ FTA Việt Nam – EFTA”, thuộc Dự án Swisstrade do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ.
Khởi động từ tháng 1/2025, Tiểu dự án được kỳ vọng là nền tảng chiến lược nhằm giúp doanh nghiệp đón đầu để hưởng lợi từ hiệp định này, không chỉ nắm bắt thông tin kịp thời về các cơ hội mới từ FTA này, mà còn tăng cường năng lực thực thi – từ nhận diện thị trường đến tối ưu hóa nội lực để sẵn sàng xuất khẩu sang các quốc gia có tiêu chuẩn cao như EFTA.
Khác với nhiều chương trình hỗ trợ doanh nghiệp có phạm vi chung chung hoặc mang tính “đa mục tiêu”, tiểu dự án này tập trung duy nhất vào Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EFTA đang trong quá trình đàm phán và chuẩn bị ký kết. Sự tập trung này giúp đảm bảo chiều sâu chuyên môn, bám sát cam kết và nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp xuất khẩu trong các ngành nghề và lĩnh vực chủ đạo (được hưởng lợi cao nhất từ FTA Việt Nam – EFTA).
Hiểu rõ vị trí của doanh nghiệp trong “bức tranh” FTA Việt Nam – EFTA
Một trong những hoạt động đầu tiên và quan trọng nhất của Tiểu dự án là xây dựng Báo cáo đánh giá tác động của FTA Việt Nam – EFTA. Báo cáo sẽ phân tích chi tiết các tác động kinh tế của hiệp định, đặc biệt tập trung vào cam kết thương mại hàng hóa, qua đó xác định các nhóm ngành chủ đạo có tiềm năng hưởng lợi. Đồng thời, báo cáo cũng đưa ra các khuyến nghị chính sách và định hướng thực thi phù hợp với bối cảnh hội nhập. Đối với doanh nghiệp, đây là cơ hội để hiểu rõ những cam kết liên quan trực tiếp đến ngành mình, nhu cầu và tiêu chuẩn của thị trường EFTA, cũng như xác định rõ các cơ hội cụ thể và những thách thức cần chuẩn bị vượt qua. Việc sớm nắm bắt các thông tin này sẽ giúp doanh nghiệp tự đánh giá vị trí của mình trong chuỗi giá trị, từ đó xây dựng chiến lược đầu tư, sản xuất và kinh doanh phù hợp khi FTA chính thức đi vào thực thi.
Có tiếng nói trong chính sách thông qua đối thoại công – tư
Nhiều doanh nghiệp từng chia sẻ rằng họ gặp khó khăn trong việc tiếp cận với các nội dung liên quan đến FTAs cũng như cách tận dụng hiệu quả các Hiệp định này trong hoạt động xuất khẩu. Chính vì vậy, Tiểu dự án sẽ triển khai tổ chức 03 hội nghị đối thoại công – tư tại ba miền, quy tụ đại diện Bộ Công Thương, các Sở Công Thương địa phương, hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp. Tại các hội nghị, doanh nghiệp có thể trực tiếp nêu lên những khó khăn trong việc tiếp cận và thực thi FTA, đề xuất giải pháp cụ thể, đồng thời nhận được sự lắng nghe, tư vấn và định hướng từ cơ quan quản lý và các chuyên gia. Những thông tin thu thập được sẽ được sử dụng để xây dựng Kế hoạch vận hành Hệ sinh thái thúc đẩy xuất khẩu cho từng địa phương – một công cụ chính sách được xây dựng riêng cho từng địa phương dựa trên nhu cầu thực tế của chính doanh nghiệp.
Đồng hành cùng chuyên gia
Đồng hành cùng doanh nghiệp trong suốt quá trình tham gia dự án là đội ngũ chuyên gia đầu ngành, cung cấp hỗ trợ toàn diện thông qua các hình thức tư vấn chuyên sâu 1-1. Trong đó, 25 doanh nghiệp sẽ được lựa chọn để tham gia chương trình tư vấn chuyên sâu, với thời lượng từ 6 đến 8 ngày làm việc trực tiếp với chuyên gia, tùy theo nhu cầu cụ thể của từng đơn vị. Các phiên tư vấn tập trung vào nhiều nội dung thiết thực như: hiểu và áp dụng cam kết trong FTA, tận dụng công cụ xúc tiến thương mại, cập nhật tiêu chuẩn kỹ thuật, nâng cao năng lực quản trị, phát triển thương hiệu, tiếp thị và chuyển đổi số. Các nội dung hỗ trợ kỹ thuật chuyên sâu được thiết kế linh hoạt, sát với thực tế vận hành và định hướng phát triển của từng doanh nghiệp, đồng thời được xây dựng bởi các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực thương mại quốc tế.
Tận dụng “thời gian vàng” trước khi FTA Việt Nam – EFTA chính thức có hiệu lực
Tiểu dự án được triển khai trong bối cảnh đặc biệt quan trọng khi Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EFTA đang đàm phán và ký kết. Việc triển khai ngay từ giai đoạn này không chỉ thể hiện tính thời điểm chiến lược mà còn tạo điều kiện để doanh nghiệp chuẩn bị trước một bước, thay vì rơi vào thế bị động khi hiệp định chính thức có hiệu lực. Sự chủ động này mang lại lợi thế rõ rệt và có tính cạnh tranh cao: doanh nghiệp sẽ sẵn sàng nguồn lực cả về nhân sự, quy trình và sản phẩm khi các dòng thuế quan được xóa bỏ, mở ra cơ hội tối ưu chi phí xuất khẩu. Đồng thời, doanh nghiệp có thể xây dựng và triển khai chiến lược thâm nhập thị trường từ sớm, đón đầu nhu cầu mới và xu hướng tiêu dùng tại các nước EFTA.
Chi tiết bài báo TẠI ĐÂY