Trong quý 1/2024, lần đầu tiên sau 6 quý, kim ngạch xuất khẩu từ các quốc gia thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sang Mỹ đã vượt qua kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc.
Cụ thể, theo dữ liệu từ Nikkei Asia, tổng kim ngạch xuất khẩu của 10 nước ASEAN vào Mỹ trong quý đầu năm đạt 67,2 tỷ USD, so với 57 tỷ USD sang Trung Quốc.
Các nhà phân tích cho rằng xu hướng này phản ánh sự gia tăng trong mua sắm linh kiện điện tử và con chip của Mỹ từ ASEAN, đồng thời cho thấy sự chậm lại trong tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc.
Trong khối ASEAN, xuất khẩu của Malaysia sang Mỹ tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 3,3%.
Nhà kinh tế Intan Nadia Jalil từ CIMB Group cho rằng các yếu tố cấu trúc và chu kỳ ở Trung Quốc là nguyên nhân dẫn đến xu hướng này. Trung Quốc vẫn đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị hàng điện tử, nhưng chi phí gia tăng cùng với căng thẳng thương mại với Mỹ đang thúc đẩy các doanh nghiệp Mỹ chuyển dịch khỏi Trung Quốc, và Malaysia là một trong những quốc gia hưởng lợi từ xu hướng này.
Theo bà Jalil, các yếu tố cấu trúc đã thúc đẩy xu hướng kinh tế mang tính chu kỳ, bao gồm sự chuyển dịch từ nhập khẩu sang sản xuất trong nước ở Trung Quốc, đặc biệt với các linh kiện công nghệ cao như con chip.
Bà Arinah Najwa, giám đốc công ty tư vấn BowerGroupAsia, cho rằng các doanh nghiệp Mỹ đang cố gắng giảm thiểu rủi ro từ Trung Quốc và đa dạng hóa chuỗi cung ứng để giảm sự phụ thuộc vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Malaysia trở thành một điểm đến hấp dẫn nhờ vào hệ sinh thái sản xuất phát triển, vị trí địa lý chiến lược và lực lượng lao động có trình độ cao.
Với Việt Nam, Mỹ chiếm 28% tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2023, trong khi Trung Quốc chiếm 17%. Trong quý đầu năm, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ tăng 24% so với cùng kỳ năm trước, đạt 25,7 tỷ USD, mức tăng lớn nhất trong khối ASEAN, vượt xa Thái Lan (12,6 tỷ USD) và Singapore (12 tỷ USD).
Xuất khẩu của Thái Lan sang Trung Quốc trong quý 1 giảm 5,1% so với cùng kỳ năm trước, trong khi xuất khẩu sang Mỹ tăng 9,8%, chủ yếu nhờ vào các sản phẩm nông nghiệp.
Một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Kasikorn của Thái Lan cho rằng nền kinh tế Trung Quốc đang đứng trước nguy cơ giảm phát, với lạm phát giảm 4 tháng liên tiếp vào tháng 3, cho thấy nhu cầu nội địa yếu.
Xuất khẩu ô tô của Thái Lan cũng bị ảnh hưởng, với sản lượng ô tô xuất khẩu giảm xuống còn 273.680 chiếc trong quý 1, giảm 5% so với cùng kỳ năm trước, theo ông Surapong Paisitpattanapong, người đứng đầu Hiệp hội ngành công nghiệp ô tô Thái Lan.
Ông Poonpong Naiyanapakorn từ Văn phòng Chiến lược và Chính sách thương mại của Bộ Thương mại Thái Lan nhận xét rằng xuất khẩu sang Trung Quốc giảm chủ yếu do nhu cầu yếu tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Theo Nikkei Asia
