Ngày 22/12/2022, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 76/2022/TT-BTC sửa đổi Thông tư 111/2020/TT-BTC xử lý tài chính, xác định giá trị đơn vị sự nghiệp công lập, bán cổ phần lần đầu và quản lý, sử dụng tiền thu từ chuyển đổi đơn vị sự nghiệp công lập thành công ty cổ phần.
Theo quy định mới tại Thông tư số 76/2022/TT-BTC, các khoản nợ mà chủ nợ của đơn vị sự nghiệp công lập chuyển đổi khi thực hiện đối chiếu xác nhận nợ thuộc một trong các trường hợp sau: nợ của các doanh nghiệp đã giải thể hoặc phá sản nhưng không xác định được cơ quan hoặc cá nhân thừa kế nợ theo phương án giải thể, phá sản đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định; nợ của các cá nhân đã chết nhưng không xác định được người thừa kế; nợ của các chủ nợ khác đã quá hạn nhưng chủ nợ không đến đối chiếu, xác nhận.
Thông tư mới này cũng sửa đổi Điều 11 Thông tư số 111/2020/TT-BTC liên quan đến quy định về thực hiện công khai, minh bạch thông tin. Theo đó, Thông tư số 76/2022/TT-BTC nêu rõ đơn vị sự nghiệp công lập chuyển đổi phải thực hiện công bố công khai thông tin về quá trình chuyển đổi thành công ty cổ phần theo quy định tại khoản 1 Điều 42 Nghị định số 150/2020/NĐ-CP như sau:
Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được các quyết định, văn bản của cấp có thẩm quyền về: xử lý tài chính, lao động, đất đai liên quan đến quá trình chuyển đổi thành công ty cổ phần, theo quy định của Nghị định số 150/2020/NĐ-CP, đơn vị sự nghiệp công lập chuyển đổi phải thực hiện công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ, đồng thời gửi về Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp để theo dõi.
Đơn vị sự nghiệp công lập chuyển đổi có trách nhiệm báo cáo về tình hình, tiến độ triển khai công tác chuyển đổi thành công ty cổ phần theo kế hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt (ban hành kèm theo thông tư này) và công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ; đồng thời gửi về Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh
nghiệp để theo dõi định kỳ hàng quý. Bên cạnh đó, các đơn vị sự nghiệp công lập chuyển đổi cũng phải thực hiện gửi nội dung công bố công khai theo một trong các phương thức như gửi trực tiếp; gửi qua dịch vụ bưu chính; hoặc gửi qua hệ thống Chính phủ điện tử.
Theo Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, giai đoạn 2016 đến hết năm 2020, cả nước có 53 đơn vị sự nghiệp công lập được chuyển thành công ty cổ phần, tập trung chủ yếu ở các địa phương. Phần lớn đơn vị sự nghiệp công lập được cổ phần hóa có quy mô tài chính, lao động nhỏ, nên giá trị tài sản được chuyển đổi chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong toàn bộ tổng giá trị tài sản hiện đang được quản lý, sử dụng bởi hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập trên toàn quốc. Thời gian thực hiện chuyển đổi của nhiều đơn vị chậm hơn lộ trình được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, quá trình chuyển đổi đơn vị sự nghiệp công lập thành công ty cổ phần bộc lộ nhiều lúng túng. Quá trình chuyển đổi đơn vị sự nghiệp công lập tại một số địa phương còn chưa chặt chẽ, phương án sản xuất kinh doanh và thực hiện chuyển đổi chưa phù hợp với kế hoạch hoạt động cung cấp dịch vụ của một doanh nghiệp sau khi cổ phần hóa.
Thông tư số 76/2022/TT-BTC theo đó đã tăng cường sự phối hợp của các cơ quan nhà nước, củng cố thêm vai trò của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong công tác quản lý doanh nghiệp trong việc thực hiện nhiệm vụ công khai, minh bạch thông tin về quá trình chuyển đổi thành công ty cổ phần.
Phan Thị Trúc Linh